Κορονοιός και νέα εποχή

 

  Γράφει η Ρούλα Τικοπούλου

«Οταν τελειώσει η πανδημία, οι θεσμοί πολλών κρατών θα θεωρηθούν αποτυχημένοι. Το αν αυτή η θέση είναι αντικειμενική δεν έχει κάποια σημασία. Η πραγματικότητα είναι ότι ο κόσμος δεν θα είναι ποτέ πια αυτός που ήταν, μετά τον κορωνοϊό».  Χένρι Κίσινγκερ. 

 Αναμφισβήτητα εν μέσω κορονοιού μπαίνουμε σε μια νέα εποχή σ' ένα καινούργιο κόσμο, με τεράστιες αλλαγές στον εργασιακό χώρο, στις νέες μορφές διακυβέρνησης, στην τηλεργασία στις μοντέρνες μορφές εξυπηρέτησης, με επικείμενες αλλαγές ακόμα και στις ανθρώπινες σχέσεις (φιλία, έρωτας) κλπ.

 Με φρέσκα ακόμα τα νέα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση και με την αγωνία της εξάπλωσης αυτού προς το παρόν ανίκητου εχθρού, αναρωτιέται κανείς πως θα είναι αυτός ο κόσμος μετά τον κορονοιό; 

 Σε αυτό το ερώτημα απαντάει ο Ισραηλινός καθηγητής και συγγραφέας Γιουβάλ Νόα Χαράρι με μια ανάλυση του στους Financial Times για την επόμενη ημέρα της παγκόσμιας κρίσης που έχει προκαλέσει αυτός ο ιός.

Όπως ο ίδιος επισημαίνει, μεταξύ άλλων, σε καιρούς δύσκολους οι λαοί οδηγούνται στο ψευτοδίλημμα να επιλέξουν αν επιθυμούν να θυσιαστεί η ιδιωτικότητά τους στον βωμό της υγείας τους, ενώ τονίζει πως η ανθρωπότητα έχει μπροστά της δύο ιδιαίτερα σημαντικές επιλογές: την ολοκληρωτική παρακολούθηση ή την ενδυνάμωση των πολιτών και την εθνικιστική απομόνωση ή την παγκόσμια αλληλεγγύη.
Η ανθρωπότητα συνεχίζει ο συγγραφέας βρίσκεται σε μια μεγάλη κρίσιμη καμπή και οι αποφάσεις που θα λάβουν οι πολίτες και οι κυβερνήσεις τις επόμενες εβδομάδες πιθανώς θα διαμορφώσουν  τον κόσμο για τα επόμενα χρόνια, όχι μόνον τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, αλλά και την οικονομία μας, την πολιτική και τον πολιτισμό.
"Ναι, η καταιγίδα θα περάσει" τονίζει "η ανθρωπότητα θα επιβιώσει, οι περισσότεροι από εμάς θα είμαστε ακόμα ζωντανοί –αλλά θα κατοικούμε σε έναν διαφορετικό κόσμο".

Σήμερα όλος ο κόσμος θέλει  να σταματήσει η πανδημία, ολόκληροι πληθυσμοί καλούνται να συμμορφωθούν με συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές. Σ' αυτή τη μάχη η τεχνολογία καθιστά την διαρκή παρακολούθηση και οι κυβερνήσεις βασίζονται σε πανταχού παρόντες αισθητήρες και αλγόριθμους. Χαρακτηριστική η περίπτωση της Κίνας, παρακολουθεί τους πολίτες βάση έξυπνων κινητών χρησιμοποιώντας εκατοντάδες εκατομμύρια κάμερες με προγράμματα αναγνώρισης προσώπου και υποχρεώνοντας τους κατοίκους να ελέγχουν και να αναφέρουν τη θερμοκρασία του σώματος και την ιατρική τους κατάσταση, ενοπίζοντας άμεσα τους ύποπτους φορείς κορωνοϊών, αλλά και τις κινήσεις τους και όποιον ήλθε σε επαφή μαζί τους. 

 Χειραγώγηση και  εταιρείες με εξελιγμένες τεχνολογίες πάνε μαζί. Μέχρι τώρα, όταν το δάχτυλό μας άγγιζε την οθόνη του έξυπνου κινητού μας, μαθευόταν που ακριβώς «κλικάραμε». Με την πανδημία, όμως, του κορωνοϊού μετατοπίζεται η εστίαση του ενδιαφέροντος. Τώρα η κυβέρνηση θέλει να γνωρίζει τη θερμοκρασία του δακτύλου μας και την αρτηριακή πίεση κάτω από την επιδερμίδα του.

Σε καιρούς δύσκολους οι λαοί οδηγούνται στο ψευτοδίλημμα να επιλέξουν αν επιθυμούν να θυσιαστεί η ιδιωτικότητά τους στον βωμό της υγείας τους, ενώ τονίζει πως η ανθρωπότητα έχει μπροστά της δύο ιδιαίτερα σημαντικές επιλογές: την ολοκληρωτική παρακολούθηση ή την ενδυνάμωση των πολιτών και την εθνικιστική απομόνωση ή την παγκόσμια αλληλεγγύη.

" Η ανθρωπότητα πρέπει να κάνει μια επιλογή" καταλήγει ο Γιουβάλ Νόα Χαράρι "θα βαδίσουμε στο δρόμο της ασυμφωνίας ή θα υιοθετήσουμε την πορεία της παγκόσμιας αλληλεγγύης; Αν επιλέξουμε την ασυμφωνία,  αυτό όχι μόνο θα παρατείνει την κρίση, αλλά πιθανότατα θα οδηγήσει σε ακόμη χειρότερες καταστροφές στο μέλλον. Αν επιλέξουμε την παγκόσμια αλληλεγγύη, αυτό θα είναι μια νίκη όχι μόνο ενάντια στον κορωνοϊό, αλλά και απέναντι σε όλες τις μελλοντικές επιδημίες και κρίσεις, που θα μπορούσαν να απειλήσουν το ανθρώπινο γένος τον 21ο αιώνα".